Juridisering van het ouderschap

Ik heb me afgelopen periode  verdiept in de vraag waarom ouders na echtscheiding zo met elkaar in strijd gaan dat ze niet meer zien dat hun kinderen hevig lijden onder dit gegeven. Daarnaast levert het ouders vaak ook niet anders op dan stress, verbittering en verlies, wanhoop en verdriet.

Maar toch beweegt en drijft hen iets, iets heel basaals wat groter wordt dan henzelf, dan de ouder die ze waren. Een van de dingen die me opvallen dat ouders na echtscheiding het vaak hebben over " ik heb recht op". Het lijkt erop dat je eigen kinderen plots onderdeel worden van de inboedel die verdeeld moet worden.

Er is geen enkele ouder die tijdens het huwelijk of relatie tegen de andere ouder zegt "zo vanavond  heb ik er recht op om mijn kind in bed te stoppen, nu heb ik er recht op mijn kind naar school te brengen". Het overgrote deel van de ouders zou er zelfs  blij mee zijn als de andere ouder het aanbod doet het kind in bed te leggen, of morgen naar school te brengen. Heerlijk even tot jezelf komen, of even wat tijd hebben voor de dingen die jezelf wilde doen, of even andere huishoudelijke taken afmaken die waren blijven liggen vanwege het volle schema in het gezin. Blij met het gegeven dat je ook niet alleen alle verantwoordelijkheid hebt voor de opvoeding van je kinderen, maar dat er nog een andere ouder is, die zaken met je deelt en zaken overneemt of opvangt. Ouderschap is geregeld als een vanzelfsprekendheid wanneer ouders niet gescheiden zijn. De kaders van het kerngezin verschaffen je een duidelijke identiteit, je ouderidentiteit met alles erop en eraan, met lasten en de lusten, met vreugde en het verdriet. Het juridisch ouderschap is er wel, ergens op de achtergrond, vastgelegd op een formulier van de burgerlijk stand, als formaliteit. Na echtscheiding krijgt de status ouder zijn een andere betekenis en lading.

Na echtscheiding lijkt het alsof de kaders verlegd worden van als vanzelfsprekend zorgende ouder zijn, naar een uitvergroting van het juridisch ouderschap.  Ouders hebben het ineens over " ik heb recht op", nemen een advocaat in arm die dit "recht op"" hebben bekrachtigen, en alles juridisch vertalen. Het gaat plots om winnen of verliezen.

Er is niemand maar dan ook niemand die zich opwerpt voor het zorg-ouderschap na echtscheiding, over hoe wil je voor je kinderen gaan zorgen nu de situatie veranderd, en wat hebben de kinderen nodig van jullie, hoe denken jullie een goede ontwikkeling van je kind te kunnen waarborgen. Alles wordt gepresenteerd in het kader van verdeling. Het ouderschapsplan is een document dat overlegd moet worden bij de rechter om te kunnen scheiden, dit omvat afspraken over de VERDELING van de zorg- en opvoedtaken, VERDELING van de financiele zaken m.b.t. de kinderen. Wanneer ouders het niets eens zijn over de opvoeding  worden ze gefaciliteerd en is het heel normaal in dit land om dit via een procedure te beslechten.

 Het ouderschap, vader of moeder zijn, je kind opvoeden, zorg dragen voor optimale ontwikkelingsomstandigheden, moet na echtscheiding maar ook in samengestelde gezinnen  binnen een andere context vorm worden gegeven. Dat betekent dat kaders veranderen, en het ouderschap moet daarom ook veranderen. Ouderschap na echtscheding is een complex proces, waarbij rechterlijke uitspraken mediation binnen de advocatuur slechts pleisters zijn op een wond, omdat deze afspraken forceren binnen sociaal wenselijke ideaal kaders.

Emotioneel onderliggende motieven en problemen worden niet aan de oppervlakte gebracht. De complexiteit van invloeden en belangen worden niet uitgediept, waardoor oplossingen in een juridisch kader geen oplossingen bieden voor ouderschap waarin goede zorg voor kinderen gewaarborgd is maar ook voor optimaal emotioneel ouderschap

De overheid stimuleert met de wetgeving en de vertaling van de wetgeving dat ouders afgesneden raken van hun zorgtaak als ouder. Ouders worden door de wet en de uitvoering van deze wet  naar een strijdkader gestimuleerd. Ouders worden niet geholpen bij het anders vormgeven van ouderschap in het belang van hun kind en hen beiden.

Als ouder kun je na echtscheiding vaak alleen maar terugvallen op het juridische kader. Ouders willen elkaar dwingen iets te laten of juist iets te doen. Ouders willen elkaar beinvloeden, elkaar willen beinvloeden via juridische wegen zorgt voor een strijd, met strijd kun je elkaar en het ouderschap nooit positief beinvloeden. Strijd voedt strijd en strijd zorgt voor stress en langdurige stress zorgt voor lichamelijke en psychische klachten, met als gevolg dat ouders en kinderen in een problematische scheiding in toenemende mate een beroep doen op zorg. Met als gevolg dat deze groep dubbel zo duur wordt en een maatschappelijk probleem wordt.

Je ouderidentiteit zoals die was valt weg en vaak kiezen mensen de juridische weg om zich vast te houden aan ouderschap zoals het was en men het voorheen kende. Ouders worden onbewust in kader geplaatst wat hen nog  meer bevestigd in het verlies van de ouderidentiteit zoals die was.

De overheid zou zich ermee moeten bezighouden het ouderschap minder te juridiseren, en alternatieven te ontwikkelen die rechtdoen aan voortzetting van ouderschap na echtscheding en gericht zijn op welzijn van alle betrokkenen. Dit is kostenbesparend en gezonder op termijn.